ارزیابی و اولویت‌بندی ریسک پروژه‌های عمرانی با رویکرد ترکیبی دیمتل و فرآیند تحلیل شبکه‌ای (مطالعه موردی: پروژه آب‌رسانی دشت سیستان-هامون 2)

شهرکی, محمد رضا; مصری, جعفر

doi:10.22065/jsce.2020.213774.2036

ارزیابی و اولویت‌بندی ریسک پروژه‌های عمرانی با رویکرد ترکیبی دیمتل و فرآیند تحلیل شبکه‌ای (مطالعه موردی: پروژه آب‌رسانی دشت سیستان-هامون 2)

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

¹ گروه مهندسی صنایع، دانشکده مهندسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

² دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

10.22065/jsce.2020.213774.2036

چکیده

مدیریت ریسک یکی از رویکردها به‌منظور موفقیت پروژه‌های عمرانی است که باید به‌صورت نظام‌مند اعمال ‌شود. در روش‌های کلاسیک، ارزیابی ریسک‌های پروژه بر اساس دو معیار احتمال وقوع و تأثیر آن‌ها انجام می‌شوند؛ ولی این معیارها به‌تنهایی بیانگر تمام جنبه‌های ریسک نیستند. در پژوهش حاضر ابتدا به شناسایی ریسک‌های موجود در پروژه‌های عمرانی پرداخته‌شده است. سپس مقایسه زوجی برای وزن دهی و تعیین اهمیت عوامل ریسک انجام گردیده است، سپس با استفاده از روش ترکیبی دیمتل و فرآیند تحلیل شبکه ای اقدام گردید. به‌منظور اعتبار سنجی مدل ارائه شده، براساس مطالعه موردی در پروژه عمرانی شناسایی ریسک ها با استفاده از روش دلفی در سه سطح از 60 ریسک شناسایی شده، 18 ریسک انتخاب گردید که درپنج دسته ریسک های فنی، مالی و پشتیبانی، اجتماعی، محیطی، اجرا دسته بندی شده است، و سپس میزان تاثیر هر کدام از این ریسک ها بر اهداف پروژه، احتمال وقوع هر یک و نهایتاً درجه اهمیت هر ریسک تعیین گردید. رتبه‌بندی ریسک‌های شناسایی شده، نشان می‌دهد که ریسک های اصلی تحقیق، بخش‌های اجرا و فنی است که بالاترین امتیاز را با استفاده از روش ترکیبی دیمتل و فرآیند تحلیل شبکه‌ای کسب کرده‌اند، ولی از نظر تاثیر گذاری بر سایر موارد، ریسک اجتماعی نسبت به سایرین اهمیت ویژه ای در مراحل متفاوت کار دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مدیریت پروژه و ساخت

عنوان مقاله [English]

Risk Assessment and Prioritization of Construction Projects with a Mixed-Dimensional Approach and Network Analysis Process (Case Study: Sistan-Hamoun Plain 2 Water Supply Project)

نویسندگان [English]

Mohammad Reza Shahraki ¹
jafar mesri ²

¹ Department of Industrial Engineering, Engineering Faculty, University of Sistan and Baluchestan,Zahedan, Iran

² Master student, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran

چکیده [English]

Risk management is one of the approaches to the success of construction projects that must be implemented systematically. In classical approaches, project risks are assessed based on two criteria of probability of occurrence and their impact; In the present study, we first identify the risks involved in construction projects. Then paired comparisons were made for weighting and determining the importance of risk factors, then using DEMATEL combined method and network analysis process. to validate the proposed model, based on a case study in the Risk Identification Development Project using the Delphi method at three levels out of 60 identified risks, 18 risks were selected out of five categories of technical, financial and support risks, social, environmental, implementation. They were categorized, and then the extent to which each of these risks impacted the project objectives, the probability of each occurring, and ultimately the degree of importance of each risk. The ranking of identified risks indicates that the main research risks are the executives and technical departments that have gained the highest score using the combined DEMATEL method and the network analysis process, but in terms of impact on other factors, social risk It is of particular importance to others at different stages of work.

کلیدواژه‌ها [English]

Risk Ratings
Multi Criteria Decision Making
Dimtel
Network Analysis Process
Risk Impact

مراجع

1- تصمیم گیری چند معیاره فازی، حبیبی،آ. سرافرازی،ا.ایزدیار،ص.(1393) سیمای دانش،آذر، رشت، کتیبه گیل.

2- روش های تصمیم گیری چند شاخصه با نگرشی کاربردی، ترابی، سیدع. و باقرصاد، م. (1395) انتشارات دانشگاه تهران،صص134-137

3-Arish, A. Akbarpour, M. And Seyedesfahani, M, M. (2010). Model-based decision support in planning risk responses, International Journal of Industrial Engineering and Production Management, 20(3).

4-PMI, A Guide to the project management body of knowledge, fourth edition, Pennsylvania, Project ManagementInstitute, 2008.

5-Zayed, Tarek. Amer, Mohamed. and Pan,Jiayin. (2008). “Assessing risk and uncertainty inherent in Chinese highway projects using AHP.” International Journal of Project Management, 26, 408–419.

6-Nieto-Morote, A. and Ruz-Vila, F. (2011). “A fuzzy approach to construction project risk assessment.”International Journal of Project Management, 29. 220–231.

7-KarimiAzari, A.R. Mousavi, N. Mousavi, S.F. and Hosseini, S.B. (2011). “Risk assessment model selectionin construction industry.” Expert Systems with Applications, 38. 9105–9111.

8-Salehi sedgheyani, J. (2010). Provide a method for ranking risks of project activities based on CPM networksusing fuzzy and fuzzy TOPSIS methods, Journal of Industrial Management, 1(3), 69-82.

9-Samantra, C., Datta, S., & Mahapatra, S. S. (2014). Risk assessment in IT outsourcing using fuzzy decision-making approach: An Indian perspective. Expert Systems with Applications, 41(8), 4010-4022.

10-Rodríguez, A., Ortega, F., & Concepción, R. (2016). A method for the evaluation of risk in IT projects. Expert Systems with Applications, 45, 273-285.

11-Francom, T. ASMar, M.El, Ariaratnam, S. (2016). Performance analysis of construction manager at risk on pipeline engineering and construction projects. J. Manag. Eng. 32 (6).

12-P.naseri, O.yosefi, A.nilipoortabatabaei, (2013), Provide a risk assessment project model using a multi-objective decision approach, Industrial Engineering Journal, 48(1):125-135

13-Hung, Y.H. Chou, S.C.T. Tzeng, G.H. (2006). Using a fuzzy group decision approach-knowledge management adoption. In APRU DLI 2006 conference, University of Tokyo, Japan, 8(10).

14-Büyüközkan, G. & Güleryüz, S. (2016). An integrated DEMATEL-ANP approach for renewable energy resources selection in Turkey. International Journal of Production Economics, 182, 435–448

15-Buyle, M. Braet, J. & Audenaert, A. (2013). Life cycle assessment in the construction sector: A review. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 26, 379–388.

16-Tadić S, Zečević S, Krstić M(2014). A novel hybrid MCDM model based on fuzzy DEMATEL, fuzzy ANP and fuzzy VIKOR for city logistics concept selection. Expert systems with applications. 41(18):8112-8128.

17-Martinsuo, M. Poskela, J. (2011). Use of evaluation criteria and innovation performance in the front end of innovation. Journal of Product Innovation Management 28 (6), 896–914.

18-Killen, C.P. Jugdev, K. Drouin, N. Petit, Y.(2012). Advancing project and portfolio management research: applying strategic management theories. International Journal of Project Management 30 (5), 525–538.

19-Kremmel T, Kubalik J, Biffle S (2011). Software project portfolio optimization with advanced multiobjective evolutionary algorithms. Applied Soft Computing. 11: 1416–1426.

20-Tzeng, G.H. Chiang C.H. Li, C.W. (2007), Evaluating intertwined effects in elearning programs: A novel hybrid MCDM model based on factor analysis and DEMATEL Expert Systems with Applications, 32 (4), 1028-1044.

21-Shieh J.I, Wu H.H. Huang K.K. (2010), A DEMATEL method in identifying key success factors of hospital service quality.Knowledge-Based Systems, 23, 277-282.

22-Faraji Sabokbar, H. Alavi Panah, K. Nami, M.Ashornezhad,Q(2013) Evaluation Banks credit and financial institutions location in sixth region of Tehran using DEMATEL and analytic network process method, Research in Human Geography, 3(45,: 94-114 [Persian].

23-Yang, J. L. & Tzeng, G.H. (2011). An Integrated MCDM technique combined with DEMATEL for a novel cluster-weighted with ANP method, Expert Systems with Applications, 38(3), 1417-142.

24-Lee, W.S. Huang, A. Y. Chang, Y.Y. Cheng, C.M. (2011), Analysis of decision making factors for equity investment by DEMATEL and Analytic Network Process. Expert Systems with Applications, 38(7), 8375-8383. .

25-Jokar, A, & Maleki, (2017). M. Provides a framework for assessing the readiness of companies from the perspective of successor architecture with the combined approach of gray and dimetile network analysis. New research in decision making, 2(1),94-73[Persian].

26-Divsalar, M., Safaii Qadikilai, A, & Mehedoshi, M. (2017). Development of DANP Decision Making Method Based on Phase Assumptions. New research in decision making,2(3),145-123 [Persian].