%0 Journal Article %T ارزیابی پتانسیل وقوع روانگرایی برمبنای ارائه یک مدل احتمالاتی و انجام تحلیل‌های قابلیت‌اعتماد همراه با بررسی اهمیت نسبی عدم قطعیت پارامترهای مدل %J مهندسی سازه و ساخت %I انجمن مهندسی سازه ایران %Z 2476-3977 %A شرفی, حسن %A حسن زاده, سیده فائزه %D 2021 %\ 05/22/2021 %V 8 %N شماره ویژه 1 %P 174-193 %! ارزیابی پتانسیل وقوع روانگرایی برمبنای ارائه یک مدل احتمالاتی و انجام تحلیل‌های قابلیت‌اعتماد همراه با بررسی اهمیت نسبی عدم قطعیت پارامترهای مدل %K پتانسیل روانگرایی %K آزمایش نفوذ استاندارد %K استنباط بیژین %K نمونه‌گیری‌اهمیت %K نمونه‌گیری پیشینه‌نما %K آنالیزحساسیت %R 10.22065/jsce.2020.205312.1973 %X بررسی پتانسیل روانگرایی خاک نقش مهمی در کاهش خسارات زمین‌لرزه‌ها دارد که به‎دلیل پیچیدگی ماهیت خاک و زلزله امری دشوار است. مطالعات پیشین متفاوتی برای بررسی این پدیده انجام شده، اما این روش‌ها عمدتا به‎دلیل نادقیق بودن مدل‌سازی، درنظر نگرفتن عدم‌قطعیت‌های ناشی از پیچیدگی‌های خاک و زلزله، و یا استفاده از پایگاه داده‌های ناکافی با خطاهای زیادی روبرو هستند. در این مطالعه از روش استنباط بیژین به‌عنوان یک روش مدل‌سازی احتمالاتی با قابلیت به‌روز شدن و درنظرگرفتن عدم‌قطعیت‌ پارامترهای مقاومتی و دینامیکی، با استفاده از یک پایگاه داده جامع از مشاهدات آزمایش نفوذ استاندارد مهمترین رخدادهای روانگرایی دنیا، برای توسعه تابع حالت حدی و ضریب‌اطمینان روانگرایی استفاده شد. برای نخستین‌بار با استفاده از روش قابلیت‌اعتماد مرتبه اول و مونت‌کارلو از روش نمونه‌گیری اهمیت و پیشینه‌نما در برآورد احتمال شکست و شاخص قابلیت‌اعتماد تابع‌حالت‌حدی روانگرایی خاک‌ها استفاده شد، سپس با کمک روش قابلیت‌اعتماد نمونه‌گیری پیشینه‌نما تابع چگالی احتمال (PDF) و تابع تجمعی احتمال (CDF) برای بررسی احتمال فراگذشت از مقادیر مورد نظر بدست آمد. آنالیزحساسیت مدل نیز برای برآورد اثرگذارترین عدم‌قطعیت صورت گرفت. درنتیجه‌ی این مطالعه، یک مدل احتمالاتی قدرتمند و کارا برای ارزیابی پتانسیل روانگرایی خاک‌ها توسعه داده شد. مقایسه نتایج حاصل از این مدل احتمالاتی با مدل‌های متعین و احتمالاتی متداول دیگر، کاهش قابل توجه در عدم قطعیت و انحراف معیار مدل، افزایش دقت، پیش‌بینی بهینه و درک کامل‌تری از رابطه‌ی بین احتمال شکست و ضریب اطمینان روانگرایی را نشان داد. روش‌های نمونه‌گیری مونت کارلو، نمونه‌گیری پیشینه‌نما و نمونه‌گیری‌اهمیت نیزتطابق بسیار خوبی در نتایج داشتند. در آنالیز حساسیت مدل پیشنهادی، عدم‌قطعیت پارامتر بزرگای زلزله به‌عنوان مهمترین عدم‌قطعیت مدل مشخص شد. %U https://www.jsce.ir/article_104832_9d004e11a91c7b923c94421807dc23cd.pdf